De opkomst van generatieve AI neemt de afgelopen tijd een ongekende vlucht. Met ChatGPT is het gebruik ervan in een klap in de gehele samenleving doorgedrongen. Wat betekent de inzet van generatieve ai voor het oplossen van maatschappelijke opgaven?

Binnen de gehele publieke sector is er aandacht voor deze ontwikkeling maar ook landelijk en op Europeesniveau is men discussie aan het voeren over gebruik en toepassing van onder andere generatieve AI.

Woensdag 14 juni heeft het Europees Parlement ingestemd met haar positie ten aanzien van de AI verordening tijdens de plenaire zitting in Straatsburg. De trilogen, het overleg tussen het Europees Parlement, de Europese Commissie en de Raad (lidstaten) zijn daarmee gestart. De belangrijkste punten:
• Volledig verbod op artificiële intelligentie (AI) voor biometrische surveillance, emotieherkenning en voorspellend politiewerk
•  Vermelding dat content door AI is gegenereerd noodzakelijk bij generatieve AI-systemen zoals ChatGPT
• AI-systemen om kiezers bij verkiezingen te beïnvloeden beschouwd als systemen met een hoog risico.

In Nederland heeft de staatssecretaris de coördinatie van het visie traject generatieve AI op haar genomen met als doel om eind dit jaar tot een (eerste) kabinetsvisie op generatieve AI te komen. Een en ander mede naar aanleiding van de Gewijzigde motie van de leden Dekker-Abdulaziz en Rajkowski van 4 april 2023 over ‘Integrale visie op nieuwe AI-producten’ (Kamerstukken 2022/23 26 643, nr. 1003).

Voor provincies (en andere overheden) vraagt het opnieuw een adaptieve houding. Generatieve AI beïnvloedt de wijze waarop informatie tot stand komt en daarmee de betrouwbaarheid van onze besluitvorming. Hoe gaan wij als Provincie om met de vermenging tussen wat ‘echt’ en ‘nep’ is? Voor de zomer heeft de interprovinciale ethische commissie haar “Verkenning ChatGPT, overwegingen voor verantwoord gebruik: advies van de interprovinciale ethische commissie ten aanzien van LLM’s binnen de provincies”  gepresenteerd. Het advies is hier te downloaden: Advies over het gebruik van ChatGPT in provincies (ipo.nl)

In deze sessie gaan we in op de verantwoorde inzet van generatieve ai voor het realiseren van maatschappelijke opgaven. Wat houdt deze technologie in, welke plek heeft deze technologie in het publieke domein en wat betekent dit voor het dagelijks werk van mensen. Moet de Provincie (actief) gebruikmaken van generatieve AI? En zo ja, vanuit welk waardenkader? En hoe kunnen we dit laagdrempelig proberen?

Voor dat laatste is Sammie aanwezig, sinds eind juli werkzaam bij de provincie Noord-Brabant. Sammie is de digitale assistent die ondersteunt ten aanzien van stikstof.  Sammie  trainen we op de eigen stikstofdata. Medewerkers kunnen straks in het Nederlands (bv via Whatsapp) een vraag over stikstof aan Sammie stellen en krijgen dan een helder antwoord terug. Bijzonder is dat Sammie in de beantwoording ook aangeeft op basis van welke regels en data het antwoord tot stand is gekomen. Op die manier kan Sammie verantwoording afleggen over de geleverde informatie.