Jan van Zanen is geboren in 1961 en bracht zijn jeugd door in Edam-Volendam. Na het gymnasium voltooide hij in 1985 zijn rechtenstudie aan de Vrije Universiteit in Amsterdam en Cornell Law School in Ithaca, New York, USA. Zijn dienstplicht vervulde hij als reserveofficier bij de Koninklijke Luchtmacht. Daarna ging hij aan het werk als bestuurs- en directiesecretaris bij een landelijke ondernemersvereniging. Vanaf 1990 was Van Zanen gemeenteraadslid in Utrecht, waarna hij in 1998 wethouder financiën, economische zaken, openbare ruimte en monumenten werd. Van 2003 -2008 was hij landelijk voorzitter van de VVD. Van juli 2005 tot en met december 2013 was Van Zanen burgemeester van Amstelveen. 1 januari 2014 werd hij burgemeester van Utrecht, sinds 3 juni 2015 voorzitter van de Vereniging Nederlandse Gemeenten (VNG) en in die laatste hoedanigheid ook co-president van United Cities and Local Governments (UCLG). Sinds 1 juli 2020 is hij burgemeester van Den Haag.